Hành thổ trong ngũ hành đang được giải nghĩa sai. : Mộc sinh hỏa, hỏa sinh thổ. Thổ sinh kim. Kim sinh thủy.

Công thức trên lưu hành gần mấy ngàn năm nay, không ai cự cãi, mà lại không ai biết nó ở đâu ra về nguồn gốc, ai là người phát biểu nó đầu tiên. Những ông pháp môn, thầy bói và cả nhiều nhà nghiên cứu hiểu theo nghĩa dị đoan kể trên. Đặc biệt là mấy ông thích làm đảo chính : Tần Thủy Hoàng diệt Châu là theo đạo Trời thủy diệt hỏa vì hỏa là đức nhà Châu, nhà Châu đức là hỏa diệt nhà Thương đức kim…Chúng tôi đâu có muốn đảo chính đâu, đó là quy luật tự nhiên đấy chứ, các lý sự gia đảo chính nói. Lối suy nghĩ này biến con người thành động vật có lý luận.

Giải nghĩa dị đoan.

Mãi đến thế kỷ XX mới có người nghi ngờ và đặt lại vấn đề. Có hành nào sinh ra được hành thổ? Việc nói rằng hỏa sinh thổ, thổ sinh kim…chỉ là giúp cho dễ nhớ những kinh nghiệm đã tích lũy, chẳng hạn như trong y học. Đó là dùng lý trí đem ra một ý nghĩa tiền chế rồi bắt lịch sử phải khuôn theo. Người học triết không được nói như kể trên.

Hành thổ là hành trung cung, hòa hợp, hòa giải của tất cả các hành. Các pháp môn giải nghĩa hành này diệt hành kia, ấy là tuân theo nguyên lý diệt tam (tier exclus) mà nguyên lý này đang bị đả kích. Heidegger tuyên bố siêu hình cổ điển (mà những chủ nghĩa Marx hay lý thuyết của Hitler kế thừa) thiếu nền móng. Loại triết lý vòng ngoài xây trên nguyên lý mâu thuẫn, thiếu đất (hành thổ) làm chỗ hội thông, nên dẫn tới triệt tam trong triết lý, và bất tương dung trên đường xử thế. Ví dụ: Trung Quốc sở hữu tuyệt đối dòng sông Dương Tử. Họ thích làm gì cũng được. Kết quả là dân Việt Nam và Cam-bốt ở dưới nguồn sông Mê-kông đang dần chết khát. Do lối suy nghĩ triệt tam, sở hữu tuyệt đối, có mày thì khỏi có tao, mà ra. Trong báo chí, nguyên lý triệt tam sinh ra được loại ký giả mà chỉ cần đọc tiêu đề thôi bạn đọc cũng biết ký giả ấy thuộc phe nào, như vậy còn gì là món ăn tinh thần mỗi buổi sáng?

Nhưng tại sao từ chỗ bán vàng mã cho đến quầy bán lịch pháp, ai cũng tôn thờ nguyên lý này ? Dạ thưa do nhân loại chọn nhầm hướng đạo sư. Dân chúng bảo sao nghe vậy. Chúng tôi cũng một thời say mê cách lý giải này như tất cả người dân, cho đến khi gặp được hướng đạo sư đúng đắn.

 Đôi khi bạn tự hỏi, thường những cặp cha mẹ thích nói chuyện luân lý,  sẽ sinh ra được những đứa con  càng lớn càng phá hoại về sau. Khi ấy bố mẹ thường ngửa mặt lên trời trách rằng tại sao tôi thế này mà sinh ra đứa con như thế kia. Ấy là vì bố mẹ không biết thứ mà mình đã dạy con đó là luân lý hình thức (moralisme). Càng nói chuyện triết lý thì càng róc hết nhân tính của con người.

An thổ, đôn hồ nhân, cố năng ái.

Miên trường vĩnh cửu hay biểu tượng bằng hành Thổ, được coi như nguồn vô biên, luôn luôn tiếp tế sinh lực cho muôn vật và cũng là chốn muôn vật trở về để an nghỉ sau khi đã đánh một vòng thời gian thành, thịnh, suy, hủy.

Có an thổ mới đủ nơi an trụ cho tâm hồn, mới gặp nền tảng cho  tứ hải giai huynh đệ. Vì có đạt trung điểm mới bao gồm được 360 độ, còn khi ở một trong 4 cục bộ thì chỉ bao được 90 độ, hay I phần tư, tức là có nhất hải được coi là huynh đệ, còn tam hải gảy ra ngoài, theo những kỳ thị màu sắc, tôn giáo, dòng tộc hoặc đẳng cấp. Chỉ chấp nhận có bần cố nông, có lao động thí dụ, và lúc ấy không thể cố năng ái, mà chỉ cố năng gây căm thù, gây hiềm oán… Và nhiều khi mới được nhất hay nhị hải mà đã “giai sài lang” rồi (thay vì giai huynh đệ).

Vì vậy các ký giả theo nguyên lý an thổ-đôn hồ nhân-cố năng ái là những người trung dung. Ví dụ, có vị công chức hỏi chúng tôi:

• Theo anh, công an cưỡng chế đất làng Đồng Tâm, giết chết cụ Kình là đúng hay sai?

Câu hỏi đầy ẩn ý và sắp đặt. Là ký giả trung dung, chúng tôi nói rằng:

• Tòa chưa xử nên chúng tôi chưa biết ai đúng ai sai.

Ai cũng muốn dụ dỗ cho chúng tôi đi về phe họ. Mặc dầu vậy chúng tôi không muốn đứng về thái cực nào. Câu trả lời của chúng tôi ban đầu làm phật lòng người thuộc mọi phe.

Một nền triết lý chân chính không thể không làm rầy.

Ngày nay, ký giả thì nhiều, ai biết đọc biết viết thì cũng đều xưng là ký giả được. Nhưng ký giả trung dung thì cực kỳ họa hiếm, 100 triệu dân may ra được 2 người. Ai hiểu đường ra mà vẫn nắm vững đường vào thì đáng mặt làm nguồn suối cho thiên hạ (tri kỷ hùng, thủ kỳ hư, vi thiên hạ khê). Nói cách khác ấy sẽ làn người khai nguyên được suối mạch cam tuyền.

 

Liên lạc tác giả: tonphi40@gmail.com