Cái chết của anh thanh niên Mỹ đen vừa qua làm rúng động thế giới, nhất là tại Mỹ. Phân biệt chủng tộc không bao giờ hết. Sau hơn 200 năm kể từ ngày tổng thống Abraham Lincohn làm cuộc chiến tranh Bắc- Nam để xóa bỏ chế độ nô lệ, thì tình hình có khá hơn một chút rồi lại tái phát trở lại.

Chúng tôi cho rằng có 3 nguyên nhân đã khiến nạn phân biệt chủng tộc tại Mỹ vẫn còn sau biết bao cố gắng.

Thứ nhất, sau 200 năm Hoa Kỳ vẫn chưa đề xuất nổi một nền triết lý trung tính cho tất cả mọi người.

Vì sao nền triết lý trung tính lại quan trọng? Thưa, vì không có nó, ai cũng cho là mình đúng, còn người kia là sai, từ đó không gây nổi nền thống nhất tinh thần.

Trong lịch sử nhân loại cũng đã có một lực lượng cách mạng như vậy. Đó là Phật giáo nguyên thủy, với ước mong giải phóng con người khỏi nạn phân biệt đẳng cấp. Ông Thích Ca chủ trương rằng vạn vật chúng sinh bình đẳng. Cuộc cách mạng này được hưởng ứng nhiệt liệt trong thời gian đầu. Tuy nhiên về cơ cấu thì Phật giáo vẫn là Bà-la-môn giáo. Cũng như cuộc cách mạng của Lincohn, cuộc cách mạng của Thích Ca có tấm lòng nhưng rồi cũng đi trở lại vạch xuất phát, nếu không muốn nói là còn nặng hơn. Khi không đi vào được cơ cấu thì chỉ là những lời văn hoa tình diễm lệ.

Thứ hai, phân biệt đối xử trong cơ hội tiến thân.
Bề mặt bình đẳng, và ai cũng cố gắng như vậy, nhưng sự thực là học sinh, sinh viên da đen khó lòng theo kịp da trắng, da vàng. Giới nghiên cứu cao cấp nhất đều biết, da trắng và da vàng phát triển trong nền học vấn tri chi. Da đen phát triển trong nền học vấn lạc chi. Vì tất cả các trường đi theo hướng tri chi nên da đen tất nhiên khó hòa nhập nổi, đành sống chui rúc trong các khu ổ chuột, với mức sống dưới con người tối thiểu cho nên đành phải làm tội phạm.

Bắt Mỹ đen theo Mỹ trắng, Mỹ đen hầu hết không thể theo được, ngoại trừ ra một số rất ít vươn lên được trong xã hội Mỹ trắng.

Thứ ba, quan niệm sở hữu tuyệt đối.
Sở hữu đất đai ở Việt Nam bây giờ cũng là một loại sở hữu tuyệt đối khác, nhưng tinh vi hơn. Sở hữu tuyệt đối đang gây hại cho nước Mỹ. Ta không thấy được tác hại của nó. Ví dụ, khi tôi viết bài phê phán sở hữu tuyệt đối thì có những người chỉ trích .Nhưng, nếu được sở hữu tuyệt đối thì Trung Quốc muốn nắn, chặn dòng Dương Tử cũng được, sao họ không ủng hộ Trung Quốc sở hữu tuyệt đối dòng sông Dương Tử?

Tôi rất lấy làm ngạc nhiên khi nhiều nhân sĩ-trí thức ủng hộ sở hữu tuyệt đối.

Sự sở hữu tuyệt đối, mà không có rong canh, gây ra những thảm trạng cho xã hội Mỹ. Tôi có một người bạn tại Canada làm chứng rằng đời sống của người Canada tốt hơn người Mỹ và có nhiều người Mỹ đã bỏ trốn sang Canada. Ông Nguyễn Ngọc Ngạn-MC, Canada có phần đúng khi nói về điều này. Đồng bào, cuồng Mỹ hoặc giả vờ cuồng Mỹ, nhằm vào câu nói đó của ông để chửi ông. Từ nay về sau Nguyễn Ngọc Ngạn cũng cần phải cân đối lời ăn tiếng nói.

Trước đây, tôi có viết một bài về việc quan niệm sở hữu tuyệt đối đã dẫn tới cái chết của cụ Kình-Lê Đình Kình, nhiều người nhắn tin riêng với tôi là em viết đúng.

Dù sao, người ta vẫn cho là Mỹ tốt, vì Mỹ có tinh thần tốt, nếu thấy sai thì sẽ sửa sai chứ không ngồi lì. Triết lý trung ương không bảo trợ cho một tội ác hiển nhiên. Ví dụ, nếu có một thanh niên treo cờ của ISIS-nhà nước Hồi giáo tuyên bố tiêu diệt Mỹ, mà chẳng may thanh niên đó bị đội đặc nhiệm Mỹ bắt được, thì đặc nhiệm Mỹ cũng không cắt cổ thanh niên đó. Chuyện đó, họ làm được, nhưng họ không làm. Đặc nhiệm Mỹ chỉ vô hiệu hóa tội ác chứ không tiêu diệt con người. Có nghĩa là, triết lý của nhà nước liên bang Mỹ không bảo trợ cho tội ác.

Trong ảnh, anh Mỹ đen dường như tự tháo còng, khiến cảnh sát Mỹ trắng tưởng là anh vượt ngục và phải bóp chết. Trong mọi trường hợp, nhà nước liên bằng Mỹ nếu biết cũng không bảo trợ cho những hành động thể này.

Nước Mỹ có cái tốt nhất thế giới. Nước Mỹ cũng có cái dở nhất thế giới. Điều đó làm nên một nước Mỹ như chúng ta đang thấy ngày nay.

Ngày 01 tháng 06 năm 2020.
Tonphi2021@gmail.com