Lên HTV thấy những chương trình của Trấn Thành, Lại Văn Sâm ca ngợi các thần đồng.

Thần đồng là cắt đi những cơ năng khác để phục vụ cho một cơ năng duy nhất. Càng là thần đồng càng nghiêng lệch. Thần đồng không phải là mẫu mực của xã hội.

Nền giáo dục Phần Lan rất ngại thần đồng. Họ không cần người giỏi, mất cần sự đồng đều của lứa tuổi. Khi đi học thường không có những bài khó, chỉ ra các bài cơ bản. Nói chung không có “gà nòi”, “thần đồng”,…Các trường đại học ở Phần Lan không chênh lệch mấy về chất lượng. Kết quả thật ngạc nhiên: sinh viên Phần Lan đã trường lại là mẫu mực công sở của thế giới.

Những chương trình truyền hình kể trên đang giết hại tuổi thơ ngây. Vậy mà không ai lên tiếng.

Trong Thánh Kinh, sách Châm ngôn có đoạn viết rằng càng khen các nghề khéo tay (Intelligence,…) thì xã hội càng loạn lạc.

Nếu người mẹ nói: Lo học đi, đừng lo ăn mặc trưng diện. Kết quả sẽ có được người con trai xuề xòa, khó lập gia đình.

Nếu người mẹ để mặc kệ cho con gái trưng diện thì nó sớm đi vào đời.

Nói chung là phải cân đối giữa các cơ năng.

Đây là điều mà Nho giáo đã nâng lên thành nguyên lý giáo dục thống lĩnh Trung Hoa ngàn xưa và sẽ trở thành nền thống nhất cho cả nhân loại ngày nay: “Văn chất bân bân, nhiên hậu quân tử.” Nói thế để mà biết, về nguyên lý, Nho gia đã đi sớm so với nhân loại, cụ thể là Tây Phương, cả mấy ngàn năm, nhưng âm thầm và lặng lẽ.

Việt Nam, quê hương của Nho giáo, con đi học lớp 10 tổng kết cuối năm về không có bằng khen tiên tiến, bố lôi vào nhà vệ sinh và dùng cùi chỏ đập, một điều mà đến cả Trung Quốc cũng không xảy ra.

Cậu học trò đại đệ tử-truyền nhân của triết gia Lương Kim Định dạy con rất hay: “Ngày mai phải hơn ngày hôm nay”. Ông có 4 người con, dạy chúng như thế, đứa nào cũng thành đạt. Người con gái đầu sang Ukraine đọc diễn văn thay bố năm 1991, lúc cô bé mới 14 tuổi.

Tôn Phi.
Tonphi2021@gmail.com

Ảnh: một thanh niên bị bạn nữ đánh và đang khóc vì không chịu nhường đồ chơi cho bạn. Người chụp: Chú Phi.