Ở các nước Âu-Mỹ ngày nay, sinh viên mới vào trường và ngay cả tầng lớp trí thức ghét chủ nghĩa tư bản. Lối học hành chắp vá dẫn đến tư duy mùa vụ. Bài sau đây giúp quý vị sáng tỏ những ý niệm về chủ nghĩa tư bản, tại sao người ta gọi Steve Jobs là một nhà tư bản trong khi Bill Gates chỉ được gọi là anh mới giàu.

Ở Mỹ, có một bà già lái chiếc xe Toyota đi vào cửa hàng mua một ly cà phê. Nhân viên bán cho bà một tách cà phê đựng trong ly. Bà già để ly cà phê vào cái khung. Xe chạy, ly cà phê rung rinh, nước trong ly bắn ra, làm lốt ( nóng) da bà già. Bà kiện cả hãng xe lẫn cửa hàng cà phê ra tòa án một cách quyết liệt. Hãng Toyota bồi thường cho bà 1 triệu đô- la, vì tội làm xe mà không làm chỗ đựng nước. Cửa hàng bán thức uống cũng bồi cho bà mấy trăm ngàn đô, vì tội biết ly cà phê sẽ đổ mà vẫn bán cho bà.

Sau sự việc, hãng Toyota phái một đoàn chuyên gia sang Mỹ để tìm hiểu văn hóa Mỹ, trước khi họ sản xuất thêm xe mới. Vì sao Toyota hào phóng bồi thường cho bà già số tiền lớn? Vì Toyota là một nhà tư bản. Tinh thần của chủ nghĩa tư bản hết sức cao thượng và trung thực. Người dân Mỹ thấy thích sẽ kháo nhau mua xe Nhật. Nhà tư bản khác với bần cố nông ở chỗ, nhà tư bản tính cho hàng trăm năm sau.

Lại nói về tiệm cà phê Mỹ, vì sao họ bồi thường cho bà già? Vì họ thuộc về nền đạo đức Tin Lành.

“Cơ-đốc” là danh từ mà người Trung Hoa gọi những người tin Chúa Giê-su là đấng Christ, dịch từ chữ Christian ( Cơ-rê-ti-ên). Trong các hội đoàn Cơ-đốc giáo, Tin Lành là tên gọi các hội đoàn cải cách, cách mạng về nguồn, trung thành với giáo lý buổi sơ khai. Trung thành đến đâu thì mỗi nơi một khác. Trong vụ án ly cà phê, nền đạo đức Tin Lành ( quán cà phê) và tinh thần của chủ nghĩa tư bản ( hãng Toyota) gặp nhau và thành tựu trên đất Mỹ. Nước Mỹ, châu Mỹ được gọi là Tân Thế Giới, tức Thế Giới Mới.

Vì sao có những nước đòi học theo các nhà tư bản mà không được? Ấy là lý do văn hóa. Xét hai quốc gia lớn là Trung Quốc và Mỹ. Văn hóa của Trung Quốc là văn hóa cướp phát minh. Những tên bần cố nông, khi đã giàu, bản chất của nó vẫn không thay đổi. Văn hóa của Mỹ là văn hóa chiêu dụ người có khả năng phát minh. Mỹ cướp con người vì bản thân con người đã là sự quý giá. Quán cà phê mời bà già, hôm sau bà già và con cháu dòng họ của bà lại đến quán cà phê ấy ăn uống cách vui vẻ. Như đã nói, khả năng sáng tạo của con người là vô hạn. Nước Mỹ chỉ cần con người. Vì vậy người giỏi các nơi sang Mỹ cách tự nguyện. Để cướp phát minh, Trung Quốc phải nuôi mạng lưới tình báo dày đặc. Mạng lưới này tạo ra sự trá ngụy trong dân chúng đại lục, và gây nên nỗi kinh hoàng cho dân cư các nước. Đến nỗi, nghe nói đến “Sản xuất tại Trung Quốc” ( Made in China) là bọn đế quốc rụng rời chân tay. Con người sẽ, mang theo chất xám và vàng bạc, đổ xô sang nước Mỹ và các nước Tin Lành là như vậy.

Văn hóa Mỹ rất cao. Tư duy của người Mỹ là tư duy sản xuất. Tư duy của người Trung Quốc là tư duy chiếm đoạt. Cho nên, dù có ” thao quang dưỡng hối” cách nào đi chăng nữa, 1000 năm sau nước Tàu vẫn không đuổi kịp nước Mỹ. Trung Quốc đầu tư cho Jack Ma làm cheabol mà không làm được, vì Trung Quốc không có nền đạo đức Tin Lành.

Viết tại Sài Gòn, ngày 10 tháng Sáu năm 2021.

Hết kỳ 1.

Câu hỏi dành cho bạn và tôi suy nghĩ: “Tại sao có chủ nghĩa tư bản mà không có cái gọi là chủ thuyết tư bản?

Đón đọc bài số 2: Vì sao thế giới tư bản đổ đô-la về cho Hàn Quốc?

Liên lạc tác giả: tonphi2021@hotmail.com.

Trợ lý: tonthanck@gmail.com.