Lê Minh Tôn.

Hàng năm, Bộ ngoại giao Hoa Kỳ mở các phiên điều trần và đọc báo cáo về tình hình tự do tôn giáo tại các nước, trong đó có Việt Nam. Mỗi khi Hoa Kỳ tung báo cáo này ra, các nước chỉ có đỡ, vì Hoa Kỳ là đế quốc, tiếng nói của Hoa Kỳ tuy không là gì nhưng cũng có giá trị động viên tinh thần rất lớn.

Từ năm 2000 đến năm 2020, có nhiều tôn giáo mới du nhập vào Việt Nam. Vì yếu tố địa chính trị, ngã tư của hàng hải quốc tế nên Việt Nam thâu nhận các tôn giáo ngoại lai cách ôn hòa, không đến nỗi khốc hại như bên Trung Quốc. (Vào khoảng năm 1984, nếu một mục sư Hàn Quốc sang Trung Quốc truyền đạo thì bác công an Trung Quốc được giết ngay, không cần phải báo cáo.)

Nội bộ của nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam không thống nhất. Cùng một vấn đề, cùng một đối tượng làm việc, báo cáo của các ban ngành khác nhau lại khác hẳn nhau. Ban tôn giáo, công an, và quân đội là những “đế quốc” riêng biệt chứ không có vẻ thống nhất như loa phường quảng cáo.

Ví dụ, vụ án Pháp Luân Công, ban đầu cả tuyên giáo, công an ra sức dập, quân đội đứng sau hùa theo. Sau vài năm, vô số tướng tá quân đội bị đau bệnh. Họ lại thấy tác dụng chữa trị tuyệt vời của Pháp Luân Công, thế nên cũng tập Pháp Luân Công. Đến lúc này, tuyên giáo và công an không đàn áp Pháp Luân Công được nữa, vì trong số tín đồ của Pháp Luân Công có tướng tá quân đội. Ai dám động đến tướng tá quân đội? Cộng với sự tham gia của hàng giáo sư tiến sĩ, cộng với hàng loạt nghệ sỹ, nhà khoa học nổi tiếng, Pháp Luân Công trở nên bán hợp pháp tại Việt Nam. Ở Việt Nam, các nhân viên công lực rất ngại động đến Pháp Luân Công vì họ sợ bị chửi là làm theo mật lệnh của nhà nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa.

Ở Việt Nam có trung tâm nghiên cứu tôn giáo, đặt tại trường Khoa học xã hội và nhân văn Tp.HCM. Trung tâm này gồm các thư lại, họ không phân biệt nổi giữa “giáo phái” và “hệ phái”, dẫn đến tham mưu sai lầm cho các ban ngành, trong đó có bộ Thông tin và truyền thông. Cho nên thỉnh thoảng người ta thấy báo chí viết bài về tôn giáo với vô số sai lầm về thuật ngữ. Khoảng vài năm tới sẽ phải gỡ những bài báo này hoặc chi trả những khoản bồi thường rất lớn cho nạn nhân.

Dưới áp lực của nền văn minh nhân loại, Ban tôn giáo trung ương có tác phong ậm ờ, nước đôi, không quyết đoán, nói chung là úp mở trong nhận định đâu là tà đạo, đâu là không. Họ buộc phải giữ thái độ trung dung như vậy để vừa làm hài lòng bộ máy, vừa lấy được lòng dân, trong một đất nước mà dân trí mỗi ngày một cao.

Để ngăn cản một tôn giáo có tỉ lệ tăng tín đồ bất thường, công lực Việt Nam thường sử dụng ngón đòn “triệt hạ nhân cách”. Ví dụ, cho người về làng, về huyện của một giáo sĩ và tung tin đồn, anh này buôn lậu, anh kia theo tà đạo…Tất cả không có cơ sở khoa học và trái ngược với các tiêu chuẩn học thuật quốc tế, miễn sao khủng bố được gia đình người ta. Chất lượng khối ngành văn-sử-triết ở Việt Nam suy giảm trong những năm qua. Chúng ta thấy nhiều chính sách, điều lệnh đưa ra rồi rút lại, bởi nó không tuân theo chuẩn khoa học nào cả.

Vì không có khoa học nên phải chơi trò “triệt hạ nhân cách”. Nhưng nó phản tác dụng. Ví dụ, đăng báo nói về một mục sư có quá khứ nghiện ma túy để triệt hạ nhân cách, làm nhục mục sư đó, thì bạn đọc lại càng tin tưởng mục sư. Lý do, một tôn giáo đã cải hóa con nghiện tóc tai bù xù thành người trí thức nhu mì, com-lê cà vạt chỉnh tề, tôn giáo đó chắc chắn không đến nỗi quá xấu.

Ở Tây Nguyên, khu vực điểm nóng nhất, dư âm vụ nhà nước Đề-Ga, có sự hoạt động mạnh của các hệ phái Tin Lành. Xin nhấn mạnh, tác giả bài này dùng từ rất chính xác, “hệ phái” chứ không phải “giáo phái”. Nhân viên công lực uy hiếp và dọa dẫm song càng đập thì những hệ phái này càng phát triển thêm. Họ có cảm giác được tử vì đạo. Nhân viên công lực càng đập thì họ càng chắp tay cầu nguyện, khiến những nhân viên này kinh ngạc, và rút lui. Nhiều hệ phái Tin Lành giúp người Thượng đòi lại đất bị người Kinh cưỡng chiếm nên con số người Thượng theo Tin Lành mỗi ngày một nhiều.

Trong căn bản hiến pháp Việt Nam, có đặt tự do tôn giáo. Cộng với việc bộ tài chính, bộ ngoại giao nhà nước vay vốn từ các tập đoàn tài phiệt Tin Lành Mỹ-Hàn, áp lực phải mở cửa cho tự do tôn giáo ở khắp ba miền đất nước. Mọi hành động trong nước đều được quốc tế giám sát một cách hòa bình. Trong một cuộc đua công bằng và bình đẳng, Phật giáo có chiều hướng đi xuống, Tin Lành có chiều hướng đi lên, Công giáo chủ yếu tăng dân số từ sinh sản tự nhiên và kết hôn ngoài đạo.

Theo chiều hướng Anh-Mỹ hóa ngày càng rõ rệt, đất nước Việt Nam ngày càng cởi mở về tư tưởng. Giáo sĩ Âu-Mỹ tự do đi về. Tất nhiên, những hệ phái được deepstate thì không bị kiểm tra, sách nhiễu. Hệ phái nào không chịu đi theo deepstate, sẽ bị kiểm tra hành chính liên tục, cho đến khi nào sụt giảm ý chí thì thôi. Cách làm này chỉ thành công đối với các hệ phái yếu về giáo lý. Tuy nhiên đã có công pháp quốc tế bảo đảm sinh mạng cho những hệ phái tôn giáo này ở một mức độ cầm chừng. Trong bàn tròn làm việc, quân đội Việt Nam tỏ ý muốn thả cửa cho tự do tôn giáo, miễn là đừng có cướp của, giết người, thì đăng ký hay không đăng ký đều được hoạt động cả. Phật giáo và Công giáo không đăng ký nhưng vẫn hoạt động đó thôi, từ hàng thế kỷ. Vậy thì, không có lý gì lại đòi hỏi giấy phép của các hội đoàn nhỏ lẻ 50, 100 người. Phe quân đội của Việt Nam, do giao thương vũ khí, văn hóa với Mỹ và Israel, ngày càng trở nên cấp tiến và góp tiếng nói quan trọng cho những vấn đề của đất nước. Trong các ban ngành của Việt Nam hiện nay, quân đội là nhánh tiến hóa cao nhất. Vì vậy, dù có bị cuộc đời trù dập đến thế nào, bạn hãy vững niềm tin vào quân đội. Báo cáo của quân đội được cho là trung thực hơn báo cáo của những ban ngành khác.

Việc quản trị các tôn giáo ở Việt Nam hiện nay đang làm theo cảm tính, điều luật này đá điều luật kia. Nếu Việt Nam đi lên nền kinh tế tri thức, chuyện gì sẽ xảy ra? Khi ấy, việc quản trị các tôn giáo phải đi theo tiêu chuẩn Mỹ, tức là đi theo tiêu chuẩn Tin Lành.

Sài Gòn, ngày 05 tháng 08 năm 2021
Lê Minh Tôn
Liên lạc tác giả: tonphi2021@gmail.com