Bối cảnh thế giới.
Trước khi đại dịch Corona Virus xảy ra, nạn thất nghiệp đã tràn lan. Song, được che đậy rất kỹ. Các nước như Anh, Bỉ báo cáo con số thất nghiệp rất rõ ràng và chính xác. Từ đó, chính phủ hoàng gia Anh gửi trợ cấp xã hội đều đặn đến cho từng người có thu nhập dưới mức trung bình. Ngược lại, có những nước, báo cáo toàn báo cáo láo, kể cả Pháp quốc, khiến cho trung ương không biết được con số thất nghiệp thật để đưa ra đối sách ứng phó.

Nền kinh tế toàn cầu đang là nền kinh tế của bầy thú tranh ăn, hết thảy các giá trị được đo bằng mét lít thước thốn. Người ta chen lấn nhau, ắt thất nghiệp sẽ ngày một nhiều.

Đến khi đại dịch xảy ra, giao thông ứ đọng, hàng hoá không thể luân chuyển, thì, con số thất nghiệp mới lòi ra dần dần, y như con rắn bị thợ bắt rắn lôi ra khỏi ổ. Tuy vậy, bạn cũng đừng đánh mất hy vọng. Một nước áp dụng Thái Bình minh triết là nước Canada đã vững vàng sống qua đại dịch, không ai bị bỏ đói. Triết Việt hiệu quả đến không ngờ.

Bối cảnh Việt Nam.

Việt Nam lộn xộn hơn so với mật độ trung bình của thế giới. Di chứng của cuộc chiến tranh quá nặng nề. Về kinh tế thì không nói, về tinh thần thì cạn kiệt. Người Việt phải tranh nhau như đoàn thú tranh ăn. Bản thân người viết bài này cũng bị một shop lừa mất một cái laptop, may mà số tiền chẳng là bao. Hiện nay trắng đen còn chưa rõ ràng song ngày mai sẽ rất sáng tỏ.

Điểm chuẩn vào đại học của Việt Nam cao hơn Hàn Quốc, Nhật Bản. Học sinh loại B trường cấp 3 của Việt Nam giải được những bài toán mà học sinh loại A của Hàn Quốc, Nhật Bản cũng không giải được. Nhưng tại sao khi ra trường, họ lại giỏi hơn mình và hái được ra tiền, còn mình thì dậm chân? Rất đơn giản, vì cái giỏi của họ là giỏi thật. Họ không cần làm bài tập khó, nhưng nắm vững căn bản. Cộng thêm môi trường giáo dục tốt, điều kiện kinh tế phủ phê, ra trường họ có nhiều sáng tạo. Việt mình không sáng tạo trong lúc học, vì sợ rớt môn. Nhiều phát minh nhất là trường Bách Khoa, thứ hai là trường Văn Khoa. Các trường đào tạo công chức ở Việt Nam dường như không có phát minh. Người ta có tư duy chiếm đoạt nhiều hơn tư duy sản xuất, cho nên sẽ thua xa Nhật, Hàn. Cho đến bây giờ, Nhật, Hàn đã làm chủ công nghệ luyện kim, điều mà Việt Nam và Trung Quốc có thể mất 100 năm nữa để theo kịp.

Trường bây giờ miễn phí hết. Có bằng cấp 3, bạn có thể ghi danh nhiều trường. Việc làm mỗi ngày một khan hiếm, ngành nào cũng chạy theo doanh số, nên thất nghiệp rất dễ xảy ra. May sao, các công ty, tập đoàn lớn nước ngoài vào Việt Nam. Nhiều sinh viên, cựu sinh viên bắt lấy.

Có thể nền nhân bản trên toàn cõi Việt Nam sẽ thay đổi, nếu may mắn, hoặc không thay đổi, tuỳ thời cuộc. Song, người giỏi trong mọi tình huống sẽ không chết đói. Ai bền chí đến cuối cùng thì sẽ thành công.

Sài Gòn, ngày 06 tháng Mười năm 2021.
Tôn Phi.
Liên lạc tác giả: tonphi2021@gmail.com

Ảnh: Một cô sinh viên đang lên mạng kiếm việc làm thêm.