tác giả Vũ Võ

Ở Hoa Kỳ, bảo tàng viện tại Appomattox Virginia có tranh sơn dầu hình tướng Robert E Lee hiên ngang quắc thước trong bộ quân phục xanh dương, tóc và râu bạc, thể hiện hình ảnh người Mỹ anh hùng không bị khuất phục dù thua trận. Toàn thể nước Mỹ hiểu rằng khi một người Mỹ bị nhục, thì dù là Mỹ miền Nam hay Mỹ miền Bắc cũng vẫn là một người Mỹ bị sỉ nhục.

Vị quản thủ viện bảo tàng đã nói rằng dù hình ảnh của miền Nam hay miền Bắc, lịch sử không muốn ghi lại các hình ảnh xấu xa của bất cứ phe nào. Ở đây là nơi lưu giữ hình ảnh của các anh hùng miền Nam lẫn miền Bắc. Ðặc biệt là hình ảnh của phe bại trận lại được lưu ý hơn cả phe chiến thắng. Lá cờ rách của miền Nam thua trận treo tại thủ đô Richmond bây giờ lại là bảo vật hào hùng của bảo tàng viện đầu hàng.

Và hình tướng Lee cưỡi ngựa đi đến nơi họp mặt với đoàn quân nhạc miền Bắc chào đón. Hình tướng Lee ký tên xong ra đi được sĩ quan và binh sĩ miền Bắc tiễn đưa và vẫy tay chào.

Hình tượng của tướng Lee tràn ngập ở miền Nam Virginia. Câu lạc bộ Lee, bảo tàng viện Lee, Lee High Way, Fort Lee và các đồn trại của quân đội liên bang mang tên vị tướng thua trận như là một biểu tượng anh hùng. Bởi vì người Mỹ đã thấm nhuần bài học rất Hoa Kỳ. Bài học của người lính dũng cảm cả hai phe trong chiến tranh và người quân tử của thời hậu chiến, chuyện chỉ có ở … quân đội Tư Bản ( Mỹ ) !

Cũng phải nói rằng, thực sự sau nội chiến, dư vị cay đắng giữa Nam Bắc Hoa Kỳ vẫn còn nhiều. Dễ gì mà trút bỏ hận thù ngay sau khi hai bên chết cả gần một triệu người, mà một số lớn đã giết nhau khi giáp mặt bằng gươm dao. Hai phe cùng đốt nhà của nhau và cùng tàn phá đô thị và nông trại, đôi khi có cả những hành động dã man như hãm hiếp phụ nữ. buổi khiêu vũ trang trọng có kèm ăn uống dành riêng cho những nhóm cụ thể gặp gỡ, trò chuyện cùng vợ chồng, hôn phu, hôn thê, bạn trai, bạn gái của nhau. MP Ball dành riêng cho Quân cảnh mà Việt Nam gọi là Kiểm soát quân sự. Cuộc chiến nào mà không có những lần quá độ. khi tổ chức gây quỹ là không thể lạm dụng danh nghĩa quân đội, tạo ra những tác động xấu đến hình ảnh, uy tín quân đội. Đó cũng là lý do phần lớn hoạt động gây quỹ chỉ diễn ra bên trong hàng rào các căn cứ quân sự và việc ủng hộ thường chỉ trong phạm vi cộng đồng quân sự (quân nhân và thân nhân, thân hữu của họ).

hòa giải, hòa hợp, cố kết cả dân tộc thành sức mạnh để xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

tác giả Vũ Võ, bút danh Huế Việt Nam

huevn1948@yahoo.com